Dag 2: Juf, ik heb meer donker nodig!
Dag twee van de Spelenderwijs staat in het teken van je eigen spiegelbeeld. De leerlingen zijn de hele dag op een speelse manier bezig geweest met hun eigen zelfbeeld. Hoe kijk je naar jezelf? Wat zie je als je in de spiegel kijkt? Wat vind je allemaal mooi aan jezelf? Een groot aantal belangrijke vragen, waar wat mij betreft veel te weinig aandacht voor is in het hedendaagse onderwijs. Gelukkig zijn de kinderen in het Spiegelbeeld Park continu bezig met vragen die betrekking hebben op het beeld dat zij hebben van anderen en zichzelf. Door middel van complimenten, positieve affirmaties en andere lijfspreuken krijgen de kinderen een arsenaal aan gloednieuwe kennis mee voor het aankomende schooljaar en hun verdere loopbaan. Jong geleerd is oud gedaan, toch!
Dus bij binnenkomst staat Juf Glynis al helemaal gereed om uit iedere kleuter een ware van Gogh of Basquiat te halen. De leerlingen zijn ook enthousiast. “De haren van juf zijn echt groot en mooi.” Ik heb een enorme lach op mijn gezicht en net als de leerlingen wil ik gauw naar binnen. Fijn om een juf voor de klas te hebben die op je lijkt of je aan iemand doet denken. In het lokaal staan drie grote tafels met de schattige kleine stoeltjes eromheen. De juf verdeelt de klas strategisch onder in drie groepen. Waarom en hoe zij dit doet, zal later duidelijk worden voor de leerlingen en ik. Voor nu is er de blauwe tafel, de rode tafel en de witte tafel. De geruite tafelkleden passen helemaal binnen het thema van het Spiegelbeeld Park. “Gaan we hier ook picknicken?”, roept een van de kinderen nieuwsgierig door de klas. Een logische opmerking, vind ik, terwijl ik knipoog naar een van de juffen. Nadat alle leerlingen plaats hebben genomen, start juf Glynis al zingend de les met de volgende woorden: ‘Luister even allemaal en kijk naar mij.’ Alsof de leerlingen helemaal in de ban zijn van de zangkunsten van de juf, wijzen alle neus binnen de kortste keren allemaal dezelfde kant op. “Op jullie tafel staan spiegels; wie heeft er al naar zichzelf gekeken?” Ikkkk!!! galmt het luid door de hele klas.
Wat erg opvalt is dat de klas nogal verdeeld te werk gaat. Iedereen is bezig met de spiegel, maar wel op ieders eigen manier. Sommigen schuiven de spiegel van zich af, terwijl anderen de spiegel juist oppakken om zichzelf uitgebreid te bekijken. De opmerkingen die door de klas klinken, zetten mij ook aan het denken. Mijn hoofd is ééécht groot. Mijn lippen zijn echt mooi. Ik heb echt een gekke neus. Jij hebt ook, wat ik heb. “Waarom denken jullie dat de spiegels er staan?”, vraagt juf Glynis. “We gaan tekenen”, wordt er enthousiast antwoord gegeven. Dat klopt als een bus! “Kijk maar even goed in de spiegel, voordat we beginnen. Wat zie je allemaal wanneer je kijkt naar jezelf?” ALLE leerlingen bestuderen zichzelf nu uitgebreid in de spiegel. Vervolgens wordt er aan de leerlingen gevraagd of zij weten wat een zelfportret is. Tot mijn verbazing weet het overgrote deel van de klas dit. Wie weet zijn ze toch stiekem al kleine kunstenaars in spe.
Voordat we aan de slag gaan, maakt juf Glynis nog even extra duidelijk bij de leerlingen, wat het belang van goed luisteren is. “Als ik praat, dan zijn jullie…”. “Stil”, wordt er luidkeels geantwoord door de kunstzinnige kleuters.
“Jullie krijgen straks allemaal van mij een schildersdoek met daarop het e.e.a al getekend.” Juf Glynis wijst naar een handige voorbeeldschets die zij al klaar had staan aan het begin van de les. De omlijningen van het gezicht heeft de juf al getekend. Nu is het aan de leerlingen om invulling te geven aan het gezicht door de ogen, neus en mond te tekenen. “Dat kan ik niet juf.” De juf legt vol geruststelling uit aan de leerlingen, dat zij alles heel langzaam voor zal doen. “Ik kan alles…”, roept een andere leerlingen weer. “Dat is precies wat ik wil horen.”
De leerlingen krijgen ieder een canvas en een potlood uitgedeeld. De juf legt eerst uit waarom ze het hoofd op deze manier getekend heeft. Een hoofd is meestal niet helemaal rond, maar een beetje ovaal. We beginnen met het belangrijkste: de ogen. Op het blad staan twee halve cirkels in het gezicht getekend. De juf legt grappend uit dat we de halve cirkels niet helemaal af gaan tekenen. We zorgen ervoor dat de lijn een beetje recht is én een beetje rond. Anders krijg je hele gekke ogen, laat de juf op een grappige manier zien, terwijl haar ogen bijna uit haar hoofd puilen. De kinderen gaan ijverig aan de slag. Ik schuif aan bij een van de tafeltjes en zoals ik al had verwacht, gaat het de leerlingen gemakkelijk af. De een is nog preciezer dan de ander! “Juf, wat komt daarnaaa?” Het valt me op dat de leerlingen wel erg snel zijn.
Vervolgens gaan we stapsgewijs verder met de oren. Er is een super makkelijk trucje om je oren op de juiste manier te positioneren. Je ogen lopen namelijk gelijk met de bovenkant van je oren. Dit ging de leerlingen ook gemakkelijk af, al klaagden sommige wel over het formaat oren dat ze hadden getekend. Natuurlijk is er ook een mond nodig. De juf tekent verschillende opties uit op haar vel. Zo is er een schattig mondje, een lach mondje en ook een hele brede lach. Genoeg keuze dus. Dan rest ons alleen nog het tekenen van de neus. Ook voor de neus laat de juf verschillende voorbeelden zien. Tijdens de uitleg van de juf zijn er al genoeg leerlingen die niet echt meer aan het luisteren zijn. Zij willen lekker zélf aan de slag gaan.
“Luister even allemaal en kijk naar mij.” “Straks als alles goed is gelukt gaan jullie alle lijnen overtrekken met een zwarte stift.” Juf Glynis benadrukt nog even extra, dat de stift alleen gebruikt mag worden voor het overtrekken van de lijnen waar je al helemaal tevreden mee bent.
Dan komt de volgende stop. We gaan de achtergrond versieren. “Wie weet wat een achtergrond is?”, vraagt de juf nog even na voor de zekerheid. Zodra het duidelijk is gaan we aan de slag. Dit keer met ander materiaal; waskrijtjes. De juf heeft echt haar hele kunstdoos meegenomen; gelukkig maar voor ons. Langzaam maar zeker worden de portretten steeds indrukwekkender. Een aantal leerlingen kiest ervoor om dezelfde achtergrond als de juf te tekenen, terwijl de anderen weer voor een zelfbedachte, eigenzinnige achtergrond gaan. De mooiste en meest kleurrijke creaties worden gemaakt door onze Picasso’s. De gesprekjes die worden gevoerd zijn ook erg uitlopend. Maar zo te zien begint de invloed van het Spiegelbeeld Park al door te schemeren in de gevoerde gesprekken. “…Want ik ben heel vriendelijk”, vang ik op achter mij terwijl ik een tussentijdse foto maak van een van de portretten. “Hoe heet jij?”
Dan is het tijd voor het echte werk. We gaan eindelijk het gezicht inkleuren. Nu wordt het duidelijk waarom de juf ons op een bepaalde manier heeft onderverdeeld. We gaan het hebben over de kleur van onze huid. Op de tafel achter de juf staan drie bakjes met verf. De bakjes hebben alle drie een bepaalde huidskleurachtige tint. De juf pakt een van de bakjes op en vraagt aan een leerling of dit zijn kleur is. Hij kijkt een beetje verward en antwoordt met nee. “Zou deze kleur misschien beter passen bij die tafel?”,vraagt juf. Hij antwoordt met ja. Dan wordt het ineens duidelijk. De juf wil dat iedereen gemakkelijk de juiste tint kan maken voor het gezicht. Sommige kindjes hebben een donkere ondertoon of veel pigment in hun huid, terwijl andere weer wat lichter zijn en een warme ondertoon hebben. Met ieder bakje loopt de juf langs een tafel om te zien hoe ze alle verschillende kleurtjes mengt. “Is dat jouw kleur?”, vraagt ze steeds.
Bij een van de tafels is de juf wat langer bezig. “Ik ben veel donkerder dan dit juf.” De juf beaamt dit en geeft aan dat ze de kleurtjes op haar papier wat beter moet mengen. Als het vervolgens nog steeds niet donker genoeg is, zal de juf er extra kleur aan toevoegen. Even later merkt de leerling op, dat ze haar huid toch echt donkerder wilt hebben. Het komt aardig in de buurt van haar huid, maar ze wil het echt even donker als haar eigen prachtige huid hebben. Juf Glynis en ik kijken elkaar ontroerd aan. Precies hoe het hoort! “Heb ik al gezegd dat ik trots ben op jullie?” Neee, juf klinkt het door de klas. “Je kijkt echt ongelovig.” “Het is echt zoooo!!!” “Ik ben super trots op jullie.” Wat een bijzondere dag was het vandaag. Ik ben benieuwd naar wat de leerlingen van de rest van het programma vinden.
Lees jij de volgende keer ook weer mee?
Liefs,
Juf Sãdiqãh
