FREESTYLEN EN FILOSOFEREN
In de klas draait het ’s ochtends om een nieuw woord: democratie. Of helemaal nieuw is het woord niet, sommige kinderen hebben er weleens van gehoord. Wat is het? ‘Dat je zelf mag weten wat je aan hebt,’ zegt een meisje zacht. Er valt een stilte. ‘En dat je zelf keuzes mag maken,’ mompelt een ander kind. Maar wat mag je dan kiezen? Nu blijft het heel lang stil. Pas als de meester zegt: ‘Wat doen we een keer in de vier jaar?,’ galmt de groep: stemmen. Van de verkiezingen is het een kleine sprong naar de reden waarom we hier op aarde zijn. Je moet in het werkboek invullen waarover jij wil filosoferen. Racisme, zegt iemand. Geloof, zegt iemand anders. Want daar gaat het soms ook om bij de workshop Filosoferen die we aan het voorbereiden zijn in een verbindingsles. Nu is het druk in de klas. Kinderen praten zonder hun vinger op te steken. Geestdriftig maar tegelijkertijd vermoeid zegt een leerlinge: ‘God of Allah heeft ons toch op de wereld gezet en je weet niet waarom.’ Een kort antwoord. Hier heeft niemand van terug. Of toch, een andere leerling besluit hier iets aan toe te voegen: ‘Ik ben Christen maar ik wil over andere geloven leren zodat ik die ook kan begrijpen.’
Een glimlach. Een uitnodiging. Voor een dans van begrip.
Met in mijn hoofd haar heldere stem zeil ik even later naar beneden om te leren over de volgende dans. Of eigenlijk; twee dansen. Nauw verwant aan elkaar: Afrodance en Samba.
Daar zie ik ze al, kinderen in een sporthal, die om hun as heen draaien, even subtiel als snel hun linkerhiel lichtten alsof er een vonk uit de grond ontspringt maar dan hun heupen losschudden.
Juf Henriette laat haar hand even sierlijk golfen in de lucht, lacht, geeft de kinderen aanwijzingen, laat ze dan vrij om in groepjes te oefenen op de ‘choreografie.’ ‘Huh, wat is dat?,’ vraagt een zomerschoolleerling. ‘O gewoon, je dans.’ Per seconde wijzer tijdens de workshops.
Ook in de aangrenzende ruimte bij de Sambaworkshop worden vragen gesteld als juf Manoushka uitlegt dat we in ons dansje een free style moment hebben. ‘Een moment waarop je mag kiezen wat je wil doen. Iedereen zijn eigen moment.’
Democratie maakt soms stil. En keuzes maken in beweging maakt nog stiller.
‘Maar ik kan niet dansen,’ zegt de leerlinge.
Juf Manoushka lacht en haar lach is zo aanstekelijk dat we haar willen volgen in al haar bewegingen.
‘Wat deed je dan gisteren bij mij?,’ zegt ze. En het is waar. Op de eerste dag van de Zomerschool stond juf Manoushka te dansen op het schoolplein en kwamen de kinderen om haar heen staan en dansten mee met open, blije gezichten.
Dus het is te laat om te twijfelen; Samba 1,2,3,4.
Twijfel bewaren we voor de liedteksten in de workshop Muzikale lyrics van juf Jeritza. Want twijfel is mooi in liedjes.
Een jongen schrijft op:
Wie is dat in de spiegel?
Een andere jongen schrijft over een mythe:
Ik denk aan Icarus met mijn ogen dicht
Als alle leerlingen hun tekst ten gehore hebben gebracht met begeleiding van gitaarspel blijft een jongen achter in het klaslokaal. Hij vraagt of zijn bijdrage gefilmd mag worden. Kalm en zelfverzekerd staat hij voor de klas en nu doe ik mijn ogen dicht als hij zijn stem verheft en zegt:
Ik ga jullie mijn verhaal geven
Even droom ik weg en besef me hoeveel bijzondere stemmen er op een dag opklinken op de Zomerschool. Hoeveel keuzes er worden gemaakt om niet aan de kant te blijven staan maar mee te doen.
Ik ben dus even afgeleid, het danst in me rond maar de kinderen merken het niet.
Ze zingen.
Rashid
